47
په "صحیحینو" کې راغلي: چې عامر بن طفيل او اربد بن قيس رسول الله -صلی الله عليه وسلم- ته ورغلل او د هغه د وژلو هڅه يې وکړه؛ نو هغوی ته یې ښیرا (بد دعا) وکړه.
نو عامر بن طفیل؛ د بنو سلول د یوې ښځې په کور کې و چې په ستوني کې یوه غده پیدا شوه، نو پر خپل آس باندې یې خیز کړ، او غشی یې را واخیست، او خپل آس خوا ته نږدې شو او ویې ویل: د اوښ په څیر غده، او د یوې سلولۍ ښځې په کور کې مرګ! نو همدغه یې حال و تر هغه چې له خپل آس څخه په ځمکه مړ پریوت.
او اربد بن قیس؛ هغه له اوښ سره ووتلو ترڅو یې خرڅ کړي، نو الله پر هغه او د هغه په اوښ باندې تندر ولېږه او دواړه یې وسوځول. نو رسول الله -صلی الله علیه وسلم- چا وساته؟! هغه ساتونکی الله دی.
او په خپل کتاب کې فرمايي: (فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ) (نو الله ډېر غوره ساتونكى دى او هغه تر ټولو زیات رحم كوونكى دى). [يوسف سورت: ایت 64].
زموږ رب – سبحانه و تعالی- د اسمانونو او ځمکې او هغه څه چې د هغو په منځ کې دي ساتنه کوي، او د هغو دوام د هغه په قدرت سره ترسره دی، او هغوی نه له منځه ځي او نه لرې کیږي، او هغوی حمل کول هغه نشي عاجزولی؛ ځکه چې هغه د بشپړ قدرت او ځواک څښتن دی، آیا تا د هغه – سبحانه و تعالی- وینا ندي اوریدلې: (۞ إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ أَن تَزُولَا ۚ وَلَئِن زَالَتَا إِنْ أَمْسَكَهُمَا مِنْ أَحَدٍ مِّن بَعْدِهِ) (بېشكه چې الله اسمانونه او ځمكه ساتي او (نیسي يې) چې زايل نشي او قسم د ى كه دواړه په زوال شي (نو) له هغه (الله) نه غیر به يې هیڅوك ونه ساتلى شي) (ونه نیولى) شي). [فاطر سورت: ایت 41].
او زموږ رب – سبحانه و تعالی- د خپل مخلوق خیر او شر، پټ او ښكاره، كوچني او ستر کارونه ټول حفظوي، د هغوى خبرې یې شمیرلي دي، او نيتونو باندې پوهه دی؛ نو له هغه څخه هیڅ څیز نه غاېبیږي، (وَعِندَنَا كِتَابٌ حَفِيظٌ) (او زمونږ سره یو ښه یاد ساتونكى كتاب دى). [ق سورت: ایت 4].
او هغه – سبحانه و تعالی- خپل بنده له خطرونو، مصیبتونو، بدو پایلو څخه ساتي، او د هغه لپاره یې له ملایکو څخه ساتونکي نیولي دي او هغوی: یو بل پسې راتلونكي (ملايك) دي، هغه – سبحانه و تعالی- وفرمایل: (لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ) (د دغه (انسان) لپاره د ده له مخې او د ده له شا نه نوبت په نوبت په یو بل پسې راتلونكي (ملايك) دي چې د الله په امر سره د ده ساتنه كوي). [الرعد سورت: ایت 11].
عمومي، چې هغه: د هغه ساتنه د ټولو مخلوقاتو لپاره ده؛ چې د هغوی لپاره یې د هغوی مصلحتونه اسان کړي دي، هغه – سبحانه و تعالی- فرمایې: (إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ) [هود:57]. (بېشكه زما رب په هر شي باندې ښه نګران او ساتونكى دى).
او ځانګړې ساتنه - او دا په دواړو ډولونو کې غوره ساتنه ده– او هغه: د هغه ساتنه د خپلو دوستانو لپاره د هغوی په دنیوی مصلحتونو، بدنونو، ماشومانو، او مال کې ده، نو د دوی د ساتنې لپاره یې یو بل پسې راتلونكي (ملايك) ګمارلي دي، او د دوی دين يې له شکونو، شهوتونو، او د دوی د دښمنانو له انسي او جني شيطانانو څخه خوندي کړی، او بيا هغوی په ايمان سره وفاتوي، هغه – سبحانه و تعالی- فرمايلي: (لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ) (د دغه (انسان) لپاره د ده له مخې او د ده له شا نه نوبت په نوبت په یو بل پسې راتلونكي (ملايك) دي چې د الله په امر سره د ده ساتنه كوي). [الرعد سورت: ایت 11].
او زمونږ رب چې د خپل ګران کتاب د ساتنې تضمین یې کړی؛ د عصرونو او زمانو په اوږدو کې له تحريف او بدلون څخه: (إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ) (بېشكه همدا مونږ پخپله ذكر نازل كړى دى او بېشكه مونږ د ده خامخا ساتونكي یو). [الحجر سورت : ایت 9].
کعبه یې له زوال څخه وژغورله؛ که څه هم دا په یوه نا کرل شوې دره کې د تیږو کور دی؛ تر څو د هغه د ساتنې د عظمت، او د هغه د لوی وړتیا او د هغه د ځواک ګواه پاتې شي.
د قریشو کافران د یو غار په شاوخوا کې راټول شوي چې دوه سړي په کې دي: محمد -صلی الله علیه وسلم - او ابوبکر -صدیق رضی الله عنه - چې غواړي دوی ووژني، نو د ابوبکر -رضي الله عنه- په زړه کې ویره خپره شوه، نو د هغه ستر ملګري ورته وکتل او یې ویل: «مَا ظَنُّكَ بِاثْنَيْنِ اللهُ ثَالِثُهُمَا؟» «د هغو دوو کسانو په اړه ستا څه ګمان دی چې د هغوی دریم الله وي»؟ [بخاري او مسلم روایت کړی]
او که چیرته د ساتنې سترګې تا باندې ولږیږي ... نو ته ویده شه او ټولې وېرې امان دي
هغه ساتونکی دی... !
طاغوتیان او ظالمان اولیاوو ته دسیسې جوړوي؛ او الله د خپلو اولیاوو ساتنه کوي، لکه څرنګه چې موسی -علیه السلام- فرمایي: (رَبَّنَا إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفْرُطَ عَلَيْنَا أَوْ أَن يَطْغَىٰ (45) (اې زمونږه ربه! بېشكه مونږ له دې نه وېرېږو چې دى به زمونږ سره زیاتى وكړي، یا به سركشي شروع كړي. قَالَ لَا تَخَافَا ۖ إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَىٰ (46)) (وویل: تاسو مه وېرېږئ، بېشكه زه له تاسو سره یم، زه اورم او زه وینم) [طه سورت: ایتونه 45-46]؛ نو الله هغه ته زیری ورکړ، هغه یې وساته، او دښمن باندې یې بریا ورکړه.
نو پر دښمنانو باندې څوک برلاسی دی؟ هغه الله دی د خپلو اولیاوو ساتونکی؛ حتا که د هغوی شمیر لږ هم وي؛ (وَإِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ) (او كه په تاسو كې زر تنه (صبر كوونكي) وي (،نو) پر دوه زره به غالبه شي، د الله په حكم سره). [الأنفال سورت: ایت 66]، (وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ) (او تاسو مه كمزوري كېږئ او مه غمجن كېږئ، پداسې حال كې چې هم تاسو به غالبه یئ، (خو) كه تاسو مومنان یئ). [آل عمران سورت: ایت 139].
ساتونکی – عزوجل- د خپلو اولیاوو د اولاد ساتنه كوي؛ د هغوی په ژوندانه کې او د هغوی د مړینې نه وروسته؛ نو دا یعقوب -علیه السلام- دی، الله تعالی له ډېرو کلونو وروسته خپل محبوب یوسف -علیه السلام- ته ور وګرځاوه، او ویې فرمایل: (فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ) (نو الله ډېر غوره ساتونكى دى او هغه تر ټولو زیات رحم كوونكى دى). [يوسف سورت: ایت 64].
او د موسى او خضر -عليهما السلام- په خبر كې راغلي، كله چې دوى د يوه كلي خلكو ته ورغلل او د هغه له خلكو څخه يې خواړه وغوښتل؛ هغوی د دوی له میلمه کولو څخه انکار وکړ، نو دوی په هغه کلي کې یو دیوال وموند، نږدې وه چې ړنګ شي، نو خضر -علیه السلام- هغه ودراوه: (وَأَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَامَيْنِ يَتِيمَيْنِ فِي الْمَدِينَةِ وَكَانَ تَحْتَهُ كَنزٌ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَالِحًا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنزَهُمَا رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ ۚ وَمَا فَعَلْتُهُ عَنْ أَمْرِي ۚ ذَٰلِكَ تَأْوِيلُ مَا لَمْ تَسْطِع عَّلَيْهِ صَبْرًا) (او پاتې شو دېوال، نو هغه د دوه یتیمو هلكانو و، چې په ښار كې وو، او له هغه نه لاندې د هغو دواړو لپاره خزانه وه او د دغو دواړو پلار نېك (سړى) و، نو ستا رب اراده وكړه چې دوى دواړه خپلې ځوانۍ (او قوت) ته ورسيږي او (بیا) خپله خزانه راوباسي، ستا د رب د مهربانۍ په وجه او دغه (كار) ما (له خپله ځانه) په خپل حكم نه دى كړى، دغه حقیقت د هغه څه دى چې تا په هغو د صبر كولو طاقت ونشو كولاى). [الكهف سورت: ایت 82].
عادل خلیفه عمر بن عبدالعزیز په داسې حال کی وفاتیږي چی اووه زامن او اوه لورګانې یې پرېښودې، او له الله – عزوجل- پرته یې هیڅ شی هغوی ته پرینښوده، نو الله د هغه د اولادونو ساتنه وکړه، علماوو وویل: د هغه زامن په خلکو کې تر ټولو شتمن وو.
رسول الله -صلی الله علیه وسلم- ابن عباس -رضي الله عنهما- ته سپارښتنه کوي: «يَا غُلاَمُ! إِنِّي أُعَلِّمُكَ كَلِمَاتٍ: احْفَظِ اللهَ يَحْفَظْكَ! احْفَظِ اللهَ تَجِدْهُ تُجَاهَكَ!» "اې ځوانه! زه تاته یو څو کلمې در زده کوم: د الله حدود او احکام عملي کړه نو الله به ستا ساتنه وکړي! د الله حدود او احکام عملي کړه نو ته به الله ستا په وړاندې ومومي!». [صحیح حدیث دی. ترمذي روایت کړی].
او کله چې محب الدین الطبري – او هغه لوی شافعی امام دی- ته وویل شو: «تاسو په داسې حال کې له کښتۍ څخه ټوپ واچاوه چې ته د ډیر عمر لرونکی یې؟ هغه وویل: - داسې خبره یې وکړه چې په تاریخ کې ثبت شوه-! -: دا د بدن هغه غړي دي چې موږ په ماشومتوب کې د هغی محافظت کړی وو؛ نو الله هغه زموږ لپاره په بوډاتوب کې ساتلې دي». (فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ) (نو الله ډېر غوره ساتونكى دى او هغه تر ټولو زیات رحم كوونكى دى). [يوسف سورت: ایت 64].
علماء فرمايي: د الله -تعالی- د اوامرو ساتنه د هغه په اطاعت سره وکړه، او د هغه د نواهیو څخه په ډډه کولو سره، او د هغه د حدودو په نه تیریدو سره؛ نو هغه به ستا ځان، دین، مال، اولاد او په هر هغه څه کې چې الله -تعالی- په دې دنیا کې له خپل فضل څخه درکړي، حفاظت کوي، هغه – صلی الله علیه وسلم- وفرمایل: «احْفَظِ اللهَ يَحْفَظْكَ! احْفَظِ اللهَ تَجِدْهُ تُجَاهَكَ!» «د الله حدود او احکام عملي کړه نو الله به ستا ساتنه وکړي! د الله حدود او احکام عملي کړه نو ته به الله هر مهال ستا په وړاندې ومومې!». [صحیح حدیث دی. ترمذي روایت کړی].
او په آخرت کې؛ الله هغوی ته د سترې بریا زیری ورکړ او ویې فرمایل: (وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ) (او د الله د حدودو حفاظت كوونكي دي او ته مومنانو ته زېرى وركړه). [التوبة سورت: ایت 112].
او تر کومه حده چې تاسو د الله د حدودو ساتنه کوئ، په هماغه به ددوستۍ اندازه وي، او پدې کې دا شامل دي:
د توحید ساتنه، او د دین د شعائر (اعمالو) ساتنه؛ په ځانګړي توګه لمونځ: (حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَىٰ وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ) (د لمونځونو ساتنه كوئ او (خصوصًا) د بېخې منځني لمونځ، او الله ته ودرېږئ اطاعت كوونكي). [البقرة سورت: ایت 238].
غوږونه، سترګې او زړه یې له حرامو څخه وساتل: (إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا) (بېشكه غوږونه او سترګې او زړه، په دغو كې د هر یو باره كې به تپوس کیږي). [الإسراء سورت: ایت 36]، (فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ) (نو نېكې ښځې اطاعت كوونكې دي او د الله په ساتنې سره پسې شا (د ځان او مال) حفاظت كوونكې دي). [النساء سورت: ایت 34].
او د فرج (د شهوت ځایونه) ساتل: (وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ) (او هغه چې هغوى د خپلو فرجونو (د شهوت ځایونو) ساتونكي دي). [المؤمنون سورت: ایت 5].
او د قسمونو ساتل: (وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ) (او تاسو د خپلو قسمونو حفاظت كوئ). [المائدة سورت: ایت 89].
په صحیح روایت کې راغلي چې رسول الله -صلی الله علیه وسلم- به دا دعا کوله: «اللَّهُمَّ! احْفَظْنِي مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَأَعُوذُ بِعَظَمَتِكَ مِنْ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِي» «اې الله! له وړاندې او وروسته، له ښي او چپ خوا، او د پورته لخوا زما ساتنه وکړه، او ستا لویۍ ته پناه غواړم چې له لاندې خوا څخه ترور نشم». [صحیح حدیث دی. ترمذي روایت کړی]، او کله یې چې غوښتل ویده شي، نو هغه –صلی الله علیه وسلم- له الله څخه د ساتنې غوښتنه کوله.
کله چې یو نیک بنده یو څه الله ته وسپاري، هغه به یې ساتنه وکړي؛ څرنګه چې روایت دی چې رسول الله -صلی الله علیه وسلم- ابوهریره -رضي الله عنه- ته وفرمایل: «أَسْتَوْدِعُكَ اللهَ الَّذِي لَا تَضِيعُ وَدَائِعُهُ» "زه تا الله ته سپارم، هغه چې امانتونه یې هیڅکله نه ضایع کیږي". [ صحیح حدیث دی. ابن ماجه روایت کړی].
په بل حدیث کې راغلي: رسول الله -صلی الله علیه وسلم- فرمایلي: «إِنَّ اللهَ إِذَا اسْتُودِعَ شَيْئًا حَفِظَهُ» " کله چې یو څه الله ته وسپارل شي، د هغه ساتنه کوي". صحیح حدیث دی. بیهقي په سنن الکبری کې روایت کړی دی.
څومره غوره ده چې خپلو اولادونو ته دې د پناه غوښتنه وکړې لکه څرنګه چې رسول الله -صلی الله علیه وسلم- کول؛ حسن او حسین -رضي الله عنهما- ته به یې د پناه غوښتنه کوله - او کله چې دې هغوی الله ته وسپارل پدې معنا چې ساتونکي ذات –سبحانه و تعالی- ته دې سپارلي دي؛ (فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا ۖ وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ) (نو الله ډېر غوره ساتونكى دى او هغه تر ټولو زیات رحم كوونكى دى). [يوسف سورت: ایت 64].
اې الله! مونږ خپل ځان، خپل مور او پلار، خپل اولاد او هر هغه نعمت چې تا موږ ته راکړی دی تا ته سپارو.