10
اې د کایناتو خالقه، ته یو یې ... ټول کاینات ستا پر وجود باندې ګواه دي
اې ژوندی او د ټول عالم انتظام کوونکیه ذاته ... او ستا د لوړوالي لپاره سجده کوونکی تندی پورته کیږي
په ترمذي کې راغلي چې رسول الله -صلی الله علیه وسلم- له یوه سړي څخه واورېدل چې په لمانځه کې یې ویل: ای الله زه له تا سوال کوم چې تا لره ستاینه ده، له تا پرته بل معبود نشته اې احسان کوونکیه، د اسمانونو او ځمکې خالقه! اې د عظمت او عزت خاونده.. اې ژوندی.. اې د ټول عالم انتظام کوونکیه ذاته!
نو رسول الله -صلی الله علیه وسلم- وفرمایل: «قسم په هغه ذات دی چې زما ژوند د هغه په لاس کې دی! هغه له الله څخه د هغه لوی نوم په وسیله سوال وکړ، چې که هغه باندې ورته بلنه ورکړل شي نو ځواب ورکوي، او که ترې وغوښتل شي ورکوي یي». [ صحيح حديث دی].
دا ستاسو د پیغمبر– صلی الله علیه وسلم - پیغام دی، هر هغه چا ته چې ژوند په ژړا کړی دی: خپل رب ته وګرځه، خپل زړه له نورو خالي کړه، بیا دعا وکړه او ووایه (اې ژوندی.. اې د ټول عالم انتظام کوونکیه ذاته!) هغه ستا ځواب درکوي، او تا ته به د هغه څه څخه ډیر درکړي چې ته یې تمه لرې.
یوازې د هغه لپاره، که نه نو د بل چا لپاره رکابونه نه چمتو کیږي
یوازې له هغه څخه امید شته، که نه نو هیله مند به مایوسه شي
موږ د الله له یو له ښکلو نومونو سره تم کیږو، او هغه: (القيوم (د ټول عالم انتظام کوونکی) –جل و علا- ذات دی:
الله –سبحانه و تعالی- فرماېلي: (وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ) (او مخونه تل ژوندي، د ټول عالم انتظام كوونكي ذات ته ټیټ شول) [طه سورت: ایت 111].
نو زمونږ رب –سبحانه و تعالی- هغه ذات دی چې په بشپړ ډول پر ځان بسیا دی، په خپل استقامت او تل پاتې والي کې هیچا ته اړتيا نه لري، پر خپل ځان باندې له هر څیز څخه بې نیاز دی. (يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ) (اى خلقو! هم تاسو الله ته محتاجان يئ، او الله، هم دى ښه بې پروا، ښه ستايل شوى دى) [فاطر سورت : ایت 15].
او زموږ رب –جل وعلا- هغه ذات دی چې ټول مخلوقات پر هغه ولاړ دي؛ څوک چې په ځمکه او اسمانونو کې دي، د دوی لپاره له هغه –سبحانه و تعالی- پرته د پاتې کیدو او صلاح هیڅ شی نشته، مخلوق هغه ته په هر لحاظ اړمن دی، او هغه په هر لحاظ له هغوی څخه بې نیازه دی؛ حتا عرش او د هغه پورته کوونکي، ځکه چې عرش یوازې د الله – جل و علا – په واسطه درول شوی دی، او د عرش پورته کوونکي ندي درول شوي مګر د الله –تبارک و تعالی- په واسطه.
او زمونږ رب –جل و علا- د ټولې نړۍ قایمونکی دی، پورته او ښکته، او ددې په منځ کې موجود مخلوقات، په ټولو حالتونو کې؛ د هغوی په اداره کولو، هغوی ته په روزۍ ورکولو او له هغوی د ساتنې، او د هغوی په ټولو چارو کې په هر وخت او هره موقع کې د پاملرنې او توجه له لحاظه.
بلکې هغه ذات –جل وعلا- د خپلو بندګانو اداره کونکی دی، څوک چې د دوی د عملونو او خبرو، د دوی د نیکو اعمالو او ګناهونو حساب ثبتوي؛ هغه ذات چې دوی ته به په آخرت کې بدله ورکوي. (أَفَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَىٰ كُلِّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ ۗ وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ قُلْ سَمُّوهُمْ ۚ أَمْ تُنَبِّئُونَهُ بِمَا لَا يَعْلَمُ فِي الْأَرْضِ أَم بِظَاهِرٍ مِّنَ الْقَوْلِ ۗ بَلْ زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مَكْرُهُمْ وَصُدُّوا عَنِ السَّبِيلِ ۗ وَمَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ) (ایا نو هغه ذات چې ولاړ (او نګران) دى پر هر نفس باندې سره د هغه د هغو عملونو چې كوي يې (نو بل څوك د ده برابر كېدى شي؟) او دوى د الله لپاره شریكان مقرر كړل، ته (ورته) ووایه: تاسو د دوى نومونه (او صفتونه) ذكر كړئ، یا تاسو هغه (الله) ته د هغه څه خبر وركوئ چې هغه يې په ځمكه كې نه پېژنې، بلكې تاسو په ظاهره (بې دليله) وينا سره (تش په خولې، دوى شریكان جوړوئ) بلكې كافران شويو كسانو ته خپل مكرونه (او دروغ) ښايسته كړى شوي دي او له سمې لارې نه بند كړى شوي دي او هغه څوك چې الله يې ګمراه كړي، نو د هغه لپاره هېڅ هدایت وركوونكى نشته) [الرعد سورت: ایت 33].
او د هغه د الوهیت له کمال څخه: دا دی چې آسمانونه او ځمکه د هغه په امر او ځواک سره جوړ شو او د هغه په امر او ځواک سره په خپل ځای کې مستقر او ثابت پاتې شول؛ پرته له کومې ستنې چې ورباندې تکیه شي: (إِنَّ اللَّهَ يُمْسِكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ أَن تَزُولَا ۚ وَلَئِن زَالَتَا إِنْ أَمْسَكَهُمَا مِنْ أَحَدٍ مِّن بَعْدِهِ ۚ إِنَّهُ كَانَ حَلِيمًا غَفُورًا) (بېشكه چې الله اسمانونه او ځمكه ساتي او (نیسي يې) چې زايل نشي او قسم د ى كه دواړه په زوال شي (نو) له هغه (الله) نه غیر به يې هیڅوك ونه ساتلى شي) (ونه نیولى) شي، بېشكه هغه (الله) دى، ښه تحمل والا، ډېر بخښونكى) [فاطر سورت: ایت 41].
ځکه الله: ژوندی، پایښت لرونکی –عزوجل- ذات دی، رب العالمین او تر ټولو زیات رحم کوونکی دی، او تر ټولو قادر، او د واکمنانو څخه تر ټولو واکمن، هغه څوک چې د خلقت او امر څښتن دی او ګټه او تاوان د هغه په لاس کې دي.
هغه څه چې په فطرت سره پیژندل شوي دي.. او عقلونه یې تاییدوي، او ټول موجودات ورباندې دلالت کوي، چې شتون او دوام یې په هر حرکت او سکون کې لیدل کیږي، هغه ذات چې مصیبت ځپلي ته ځواب ورکوي هرکله چې بلنه ورکړای شي، او د مشکل لرونکي سره مرسته کوي هر کله چې یې راوغواړي، او شر لرې کوي، تکلیفونه او خنډونه لیرې کوي.
د هرې بدبختۍ او ناخوالي په وخت کې له هغه څخه مرسته غوښتل کیږي، او له هغه څخه د نیکۍ او کرم توقع کیږي.
هغه چې مخونه ورته ټیټ شول، او غږونه ورته په خشوع او خضوع شوي، (وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ) (او مخونه تل ژوندي، د ټول عالم انتظام كوونكي ذات ته ټیټ شول) [طه سورت: ایت 111].
هغه د یادولو ډیر مستحق دی، تر ټولو زیات حقدار دی چې عبادت یې وشي، په شکر ویستولو کې باید لومړیتوب ورکړل شي، او د هغه چا څخه ډیر مستحق دی چې مرسته ور څخه وغوښتل شي، او تر ټولو مهربانه مالک، او تر ټولو سخي دی کله چې له ورڅخه وغوښتل شي، او د وړتیا پر مهال تر ټولو زیات بخښونکی دی، او تر ټولو زیات سخي دی کله چې ورته قصد وشي، او تر ټولو عادل کله چې انتقام اخلي.
او د هغه حلم او نرمي وروسته له پوهې څخه ده، عفوه یې وروسته له قدرت څخه، بخښنه یې وروسته له عزت څخه، او د هغه منع کول د حکمت له مخې دي.
هغه الله، ژوندی او ډیر قائم ساتونکی دی، هیڅ شریک نلري، یو او بې مثاله دی: (اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ) (الله (چې دى) نشته هېڅ لايق د عبادت مګر هم دى دى، همېشه ژوندى دى، د ټول عالم انتظام كوونكى دى) [البقرة سورت: ایت 255].
خپل دلالت یې مفکرینو ته بیان کړی دی، او خپل ثبوتونه یې لیدونکو ته ښودلې دي، او خپلې نښانې یې نړۍ والو ته بیان کړي، د ضد کوونکو عذرونه یې قطع کړل، او د منکرینو دلیلونه یې رد کړل؛ نو د ربوبیت نښانې یې روښانه شوي، او د الوهیت دلیلونه یې روښانه شوي.
الله –جل وعلا- د خپلو مخلوقاتو انتظام کوونکی دی، هغوی ته هیڅ اړتیا نلري، او هغوی ټول هغه ته محتاج دي، ټول هغه ته محتاج دي: مقربې ملائکې، د عرش پورته کوونکي، او د اسمانونو او ځمکې اوسیدونکي، (يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ) (اې خلقو! هم تاسو الله ته محتاجان يئ، او الله، هم دى ښه بې پروا، ښه ستايل شوى دى) [فاطر سورت: ایت 15].
هغه لپاره عزت،ځواک، عظمت، لویي، سلطان، بادشاهي، فیصله او قضاوت، قوت، ټوله ستاینه، ټول درناوی یوازې هغه لره دی.. په صفتونو او فعلونو کې بشپړ دی. (اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَّهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ) (الله (چې دى) نشته هېڅ لايق د عبادت مګر هم دى دى، همېشه ژوندى دى، د ټول عالم انتظام كوونكى دى، پر ده نه پركالي راځي، او نه خوب، خاص هم ده لره دي هغه څه چې په اسمانونو كې دي، او هغه څه چې په ځمكه كې دي) [البقرة سورت: ایت 255].
الله –عزوجل- نه ويده کيږي او هغه لپاره نه ښایی چې ويده شي، له هغه –صلی الله علیه وسلم- څخه په صحيح روايت سره راغلی چې فرمايي: «إِنَّ اللهَ -عز وجل- لَا يَنَامُ، وَلَا يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَنَامَ، يَخْفِضُ القِسْطَ وَيَرْفَعُهُ، يُرْفَعُ إِلَيْهِ عَمَلُ اللَّيْلِ قَبْلَ عَمَلِ النَّهَارِ، وَعَمَلُ النَّهَارِ قَبْلَ عَمَلِ اللَّيْلِ، حِجَابُهُ النُّورُ -النَّارُ- لَوْ كَشَفَهُ لَأَحْرَقَتْ سُبُحَاتُ وَجْهِهِ مَا انْتَهَى إِلَيْهِ بَصَـرُهُ مِنْ خَلْقِهِ» «په حقیقت کې الله –عزوجل- نه ویده کيږي، او هغه لپاره نه ښایي چې ويده شي، او د بندګانو رزق ښکته او پورته کوي، د ورځې عمل څخه مخکې د شپې عمل ورته پورته کیږي، او د شپې له عمل څخه مخکې د ورځې کار ورته پورته کیږي، د هغه پرده رڼا - اور – ده، که هغه لرې کړي، نو د مخ وړانګې به یې ټول هغه څه وسوځوي چې له مخلوقاتو څخه یې لید وررسیږي». [مسلم روایت کړی].
پاک دی هغه ذات چې رڼا یې اسمانونه او ځمکه روښانه کوي، او مخ یې تیاره روښانه کوي! پاکي ده ژوندي او انتظام کوونکي ذات لره!
څوک چې پوه شي چې الله انتظام کوونکی ذات دی؛ د هغه زړه د مخلوق څخه قطع کیږي، او زړه یې د خپل خالق، روزونکي او تدبیر کونکي سره آرامتیا مومي، په نفس کې داسې اړتیا شته چې مال یې نشی پوره کولی، نه د مقام لوړوالی، نه خوندونه، او نه شهرت.. دا یوازې پر الله – عزوجل- باندې د ایمان، اطمینان او توکل په لرلو له مخې امکان لري، نو الله –سبحانه وتعالی- فرمایلی:
یوازې پر الله – عزوجل- باندې په ایمان، اطمینان او توکل سره خړوبیدلای شي ، نو الله –سبحانه وتعالی- فرمایلي دي: (الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللَّهِ ۗ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ) (هغه كسان چې ایمان يې راوړى دى او د هغوى زړونه د الله په ذكر سره ډاډمنیږي، خبردار شئ! يوازې د الله په ذكر (ياد) سره زړونه مطمئن كېږي) [الرعد سورت: ایت 28].
اې الله موږ له تا نه سوال کوو، اې ژوندی.. اې انتظام کوونکيه ذات! دا چې زمونږ ګناهونه معاف کړې، زموږ عیبونه پټ کړې، په خپل اطاعت کې مو مرسته وکړې، جنت ته مو داخل کړې او له اوره مو وژغورې.